Bí quyết chọn mua rượu vang mà bạn nên biết.

Rượu vang có lẽ cũng không còn xa lạ với nhiều người bởi độ thơm ngon và sự nổi tiếng. Ai cũng có thể dễ dàng sở hữu một chai vang từ bình dân đến cao cấp, từ thương hiệu Châu Âu đến Châu Mỹ từ việc mua tại các cửa hàng đến việc đặt online… Nhưng giữa hàng nghìn nhãn hiệu khác nhau, xuất xứ đến giá cả thì việc chọn được chai rượu vang phù hợp cũng không hề dễ dàng.

Dưới đây là những bí quyết chọn rượu vang mà bạn nên tham khảo.

I. Bạn mua rượu vang cho việc gì?

Rượu vang đa dạng với nhiều hương vị, thương hiệu, giá cả khác nhau. Vì vậy tùy vào mục đích mua vang để thưởng thức với gia đình, biếu đối tác với số lượng lớn hoặc để tổ chức party… Đối tượng thưởng thức có phải là những người sành vang không, đẳng cấp của người nhận quà thế nào. Căn cứ vào đó để lựa chọn được loại rượu vang phù hợp. Đối tác, khách hàng mà bạn tặng là những người không sành về rượu vang mà bạn tặng loại hảo hạng, đắt tiền thì có vẻ là sự lãng phí. Còn ngược lại, nếu bạn mua loại rượu vang rẻ tiền để tiền tặng người sành sỏi về rượu thì mất điểm.

II. Lựa chọn rượu vang ý, vang pháp hay vang chi lê …loại vang trắng hay vang đỏ ?

Điều thứ hai khi lựa chọn rượu vang đó là đưa ra quyết định lựa chọn loại rượu vang nào, của quốc gia nào để thích hợp nhất cho mục đích sử dụng của bạn

Đối với những quốc gia có truyền thống sản xuất rượu vang lâu đời như Pháp, Ý, Tây Ban Nha… thì mùi vị và hương thơm của rượu sẽ khác. Để thưởng thức đòi hỏi cần có sự hiểu biết nhất định về rượu vang mới trải nghiệm được những dư vị nhẹ nhàng, sâu lắng đặc trưng của dòng rượu vang này

Còn đối với dòng rượu vang thuộc các quốc gia Tân Thế Giới như rượu vang Chi Lê, Argentina, New Zealand, Canada… thì chú trọng về hương vị và không đòi hỏi quá cao sự hiểu biết, nét tinh tế của người dùng. Bởi vậy khi uống rượu vang, bạn nên thử từ những loại rượu giá rẻ trước để làm quen với hương vị từ rượu. Đến khi bạn cảm nhận được mùi hương hoa, gỗ hay vị cay nồng, ngọt thì hãy nâng cấp lên các loại vang cao hơn để có những trải nghiệm tuyệt vời hơn

Đối với loại rượu, nên chọn rượu vang trắng hay rượu vang đỏ hay một số loại rượu vang hồng hay champange cũng là một điều bạn cần lưu ý.  Việc lựa chọn và kết hợp từng loại rượu vang với những món ăn nhất định sẽ đem lại cảm giác ngon miệng hơn

Chẳng hạn đối với loại rượu vang trắng thì thường phù hợp với những món hải sản, salad, món ăn nhiều chất béo… còn đối với loại rượu vang đỏ – loại rượu vang thông dụng nhất thì thường kết hợp với những món chính nhiều gia vị, thịt đỏ…

III.Lựa chọn rượu vang theo mùi vị đặc trưng của giống nho

1. Syrah hay Shiraz

Rượu vang Syrah mang hương thơm và mùi vị của các loại hoa quả đậm màu (như quả lý chua đen) xen lẫn vị cay của hạt tiêu và thịt nướng. Rượu có vị hoa quả đậm đà, cùng với hàm lượng tannin và nồng độ cồn cao tạo nên tổng thể rượu hài hòa và cân bằng. Ngoài ra, rượu vang Syrah ủ trong thùng gỗ sồi còn có hương vị bánh mỳ nướng rất hấp dẫn.

Vang Syrah được đặc trưng bởi màu đỏ đậm đà và vị cay sắc nét. Nho Syrah được sử dụng để làm ra cả rượu vang chất lượng trung bình lẫn chất lượng cao, với màu đỏ thậm, hương vị tập trung và bảo quản được rất lâu.

Món ăn đi kèm: cá nướng, thịt bò, thịt thú rừng, thịt hầm,…

2. Merlot

Đây là loại rượu vang dễ uống, đặc biệt phù hợp với những ai mới học uống rượu vang đỏ. Rượu có hương vị đặc trưng của quả anh đào, mận và thảo cỏ. Rượu có cấu trúc tròn trịa với nồng độ trung bình. Vang Merlot có hàm lượng tannin thấp hơn nên không chát bằng vang Cabernet Sauvignon.

Món ăn đi kèm: dễ dàng kết hợp với mọi loại đồ ăn

3. Cabernet Sauvignon

 Cabernet Sauvignon được tôn vinh là giống nho thượng hạng nhất thế giới, thường được dùng pha trộn với nho Cabernet Franc và Merlot. Phần lớn rượu vang Cabernet Sauvignon đều được  ngâm ủ trong thùng gỗ sồi.

Vang Cabenet Sauvignon có vị mềm mượt, đằm thắm nhưng thường đậm đà, sắc nét khi còn trẻ. Rượu vang trưởng thành có thêm hương mảnh gọt bút chì và vị quả ớt chuông hấp

Món ăn đi kèm: thích hợp dùng chung với các món thịt đỏ chế biến đơn giản.

4. Malbec

Hương vị rượu vang Malbec rất đa dạng tùy thuộc vào vùng trồng nho và phương pháp làm rượu. Vang Malbec sản xuất ra có màu sắc hài hòa, dễ uống và có vị quả mận, anh đào và vị cay đặc trưng.

Malbec thường được dùng pha trộn với các giống như Cabernet Franc, Cabernet Sauvignon, Merlot và Petit Verdot để làm ra rượu vang phong cách Bordeaux.

Món ăn đi kèm: các món từ thịt, vang Malbec của Argentina có thể kết hợp dễ dàng với món ăn Mexico, Cajun và Ấn Độ.

5. Pinot Noir

Pinot Noir được coi là giống nho đỏ quý tộc nhất thế giới vì nổi tiếng khó trồng nhưng chất lượng nho lại thực sự vượt trội.

Không giống Cabernet Sauvignon, vang Pinot Noir có cấu trúc nhẹ nhàng và tươi mát với vị tannin dịu dàng. Rượu mang hương vị trái cây như anh đào, dâu tây và mận rõ nét, xen lẫn mùi lá chè, đất ẩm và da thuộc.

Món ăn đi kèm: thích hợp dùng chung với cá hồi, gà, cừu nướng và các món ăn Nhật Bản.

6. Zinfandel

Có lẽ đây là giống nho linh hoạt nhất thế giới khi làm ra cả rượu vang trắng nhẹ nhàng lẫn rượu vang đỏ đậm đà, săn chắc. Vang Zinfandel mang hương hoa quả và hồ tiêu rõ nét

Món ăn đi kèm: Tùy thuộc vị rượu dịu nhẹ hay đậm đà mà ta có thể kết hợp với mỳ trộn sốt cà chua, pizza hay thịt nướng.

7. Sangiovese

Rượu vang Sangiovese thường có nồng độ trung bình với vị hoa quả nổi bật.

Món ăn đi kèm: Thích hợp với các món ăn Ý và vùng Địa Trung Hải.

8. Barbera

Rượu vang Barbera nổi bật với vị trái cây vỏ đậm và vị mận, cấu trúc tinh tế với nồng độ acid hài hòa.

Món ăn đi kèm: dễ dàng kết hợp với nhiều loại đồ ăn khác nhau, kể cả nước sốt cà chua.

IV. Lựa chon rượu vang theo phân hạng

1. Rượu vang Chile được phân thành 6 cấp, theo từng mức độ để người dùng có thể tìm hiểu và lựa chọn loại vang phù hợp cho mình.

Cấp độ 1: Garatia de Origen (Varietal hoặc Estate hoặc Classico)

Đây được biết đến là loại vang khá trẻ, không qua quá trình được ủ và lên men bên trong các thùng gỗ hoặc thùng inbox tại nhà xưởng. Loại vang này thường được sử dụng ngay trong năm đầu hoặc năm thứ hai, kể từ sau khi đóng chai. Tiêu biểu như Varietal Wine, Vineyard Selectio hoặc Classico.

Cấp độ 2: Vino de Crianza (Selection)

Đây là loại vang sở hữu chất lượng cao hơn loại cấp độ 1, không ủ hoặc chỉ được ủ từ 3 – 6 tháng bên trong các thùng gỗ sồi. Mùi vị của rượu có sự can thiệp của thời gian với thời gian ẩn chứa bên trong các thùng gỗ nên đậm đà hơn và thơm ngon hơn so với các loại Varietal. Nếu bảo quản tốt, các chai vang thuộc cấp độ này có thể lưu trữ đến 30 tháng sau.

Cấp độ 3: Reserva

Rượu vang được xếp vào cấp độ này thường được xem là ngon của Chile. Vang Reserva được ủ trong thùng gỗ sồi từ 6 – 8 tháng, và tiếp tục được bảo quản bên trong chai 6 tháng nữa trước khi đưa ra thị trường. Vì thế, mùi vị của các loại vang này thường đậm đà thơm ngon hơn hẳn. Nếu bảo quản ở nhiệt độ tốt, các chai vang Reserva có hạn sử dụng lên đến 4 năm.

Cấp độ 4: Gran Reserva

Đây được đánh giá là những chai vang hạng ngon của Chile mà bạn nên một lần thưởng thức để cảm nhận được sự khác biệt. Các loại vang này sẽ được ủ trong thùng gỗ sồi từ 12 – 18 tháng, và tiếp tục được bảo quản bên trong các chai vang từ 1 – 2 năm trước khi đến tay người thưởng thức. Như vậy, trung bình 1 chai vang Gran Reserva có niên hạn từ 2 – 3.5 năm trước khi được bán ra thị trường. Chính điều này đã làm vang Chile có hương vị dần dần đặc trưng và hấp dẫn hơn.

Cấp độ 5: Wine Maker (Premium Wines/ Limited Edition/ Gran Cuvee hoặc Family Collection)

Trên cả các loại vang Gran Reserva, bạn có thể tìm đến những chai vang được kể trên. Đây là những chai vang có chất lượng được đánh giá khá cao. Bởi lẽ, chúng được sản xuất từ những giống nho tuyển chọn kỹ lưỡng từ những vùng trồng nho chất lượng. Đôi khi, để nhấn mạnh chất lượng và giá trị của chai vang, người ta còn in trên chai thông tin loại nho, vùng trồng nho và sản lượng thu hoạch của giống nho đó xem như một lời khẳng định về tiêu chuẩn chất lượng nguyên liệu sản xuất. Loại vang này sẽ được ủ trong thùng gỗ sồi với thời gian tương đương Gran Reserva hoặc nhiều hơn vài tháng. Tuổi thọ của những chai vang này có thể lên đến 8 năm.

Cấp độ 6: Icon Wines/ Ultra Premium

Đây là những chai vang thuộc hàng cao cấp nhất của Chile. Chúng thuộc dạng cực hiếm, không phải bất kỳ mùa nho nào cũng có thể tạo ra những giống nho dùng để sản xuất nên các chai vang quý này. Những chai vang Icon Wines này được làm từ những quả nho chất lượng nhất của vùng trồng nho cao cấp. Tuổi đời của cây nho phải ít nhất 20 năm và có vườn nho lên đến cả thế kỷ. Các chai vang này thường được sản xuất từ 2-4 loại nho pha trộn cùng nhau, ủ trong thùng gỗ sồi 18 – 24 tháng. Sau đó, được ủ tiếp trong chai từ 24 – 30 tháng trước khi được bán ra thị trường.

2. Rượu vang italia được phân thành 4 cấp, theo từng mức độ để người dùng có thể tìm hiểu và lựa chọn loại vang phù hợp cho mình.

Cấp độ 1: Vino da Tavola (VDT).
Vino da Tavola (VDT) là cấp độ đầu tiên và thấp nhất của rượu vang Ý. Đây là loại rượu vang phổ thông, hàng ngày được sử dụng thường xuyên trong các bữa ăn. Đây là loại rượu vang được sản xuất đại trà, cứ là rượu vang sản xuất tại Ý, đạt tiêu chuẩn an toàn là được cấp chứng chỉ này. Những năm 1970-1980 đây là loại rượu vang Ý phổ biến xuất đi khắp thế giới.
Giá thành của những chai rượu này cũng khá rẻ, chất lượng được đánh giá là tạm được. Hương vị đặc trưng của nho chín và không có gì đặc sắc lắm.
Cấp độ 2: I.G.T những chai rượu vang chất lượng cao.
Nhưng chai rượu vang Ý cấp độ I.G.T nó có đẳng cấp tương tự những chai vang Pháp Vin De Pays. Đây là chứng chỉ được cấp cho những chai rượu được sản xuất ở những vùng sản xuất vang nhất định. Đây là những chai vang được làm theo phương thức mới, cải tiến. Loại rượu này có phẩm chất rất tốt nhưng không tuân theo luật lệ của hệ thống DOC. Những chai vang vùng Tuscany là dòng sản phẩm nổi tiếng nhất của dòng vang Ý I.G.T.

Cấp độ 3: DOC.
Cấp bậc vang DOC là hệ thống phân cấp vang truyền thống của Ý. Để đạt được chứng chỉ cấp bậc này thì loại rượu vang đó phải đáp ứng được các tiêu chuẩn nghiêm ngặt sau:
Tiêu chuẩn về giống nho sử dụng: Những giống nho để sản xuất rượu DOC là những giống nho nhất đinh. Nếu có pha trộn thì tỉ lệ pha trộn cũng phải tuân theo quy định của chính phủ.
Sản lượng nho khi thu hoạch: Nho được dùng để làm rượu DOC được quy định chặt chẽ về sản lượng. Điều này đảm bảo chất lượng của mỗi trái nho làm rượu DOC là những trái nho tốt nhất.
Tiêu chuẩn về thời gian ngâm ủ: Đây cũng là tiêu chuẩn bắt buộc phải tuân theo của các nhà sản xuất vang DOC. Rượu phải được ngâm ủ dưới hầm, trong thùng gỗ sồi, ủ trong chai bao lâu. Tất cả đều được chính phù Ý quy đinh rất rõ ràng. Không đáp ứng được tiêu chuẩn này sẽ không được cấp chứng chỉ DOC.

Cấp độ 4: DOCG.
DOCG là cấp độ cao nhất trong hệ thống phân câp rượu vang Ý hiện nay. Đây là những loại rượu vang hảo hang nhất. Đây là dòng vang tuân thủ quy định chặt chẽ nhất của hệ thống DOC của chính phủ. Chúng là những loại vang đạt và giữ vững cấp độ DOC ít nhất trong 5 năm liền. Điều đặc biệt nhất đó là những chai DOCG không bao giờ được bán trong chai quá 5 lít. Hiện nay trên toàn bộ Italia chỉ có 73 nhãn rượu và khu vực được cấp chứng chỉ DOCG.

3. Theo đánh giá của chuyên gia thì rượu vang Pháp được chia theo 4 cấp độ chính: Gran Cru, AOC, Vin de Pays, vin de Table.
Cấp độ 1: VIN DE TABLE (VDT)
Đây là rượu có phẩm cấp thấp nhất trong hệ thống phân loại rượu của Pháp, dùng để chỉ tất cả các loại rượu không theo bất cứ quy định hay hạn chế nào, mà chỉ là rượu sản xuất tại Pháp nói chung.
Vin de table không được phép mùa thu hoạch, hay vùng trồng nho trên nhãn chai. Chúng thường được để chung chung là Vin de table hay vin de France trên nhãn mà thôi.
Vì không theo những quy định ngặt nghèo nên VDT thường được sản xuất đại trà. Kỹ thuật lên men, giống nho và công thức pha trộn được tự do tùy theo nhà làm rượu. Chúng là rượu trẻ, chất lượng thấp, dễ uống; tuy nhiên cũng có một số ngoại lệ là VDT của một số nhà làm rượu danh tiếng đã dựa vào truyền thống, kinh nghiệm và sự sáng tạo trong pha trộn để tạo nên loại rượu thơm ngon và chất lượng ổn định.
VDT rẻ tiền, dể mua dành cho bạn uống hàng ngày, và nếu không thích chai rượu đang uống thì đừng ngại bỏ bỏ đi mà mua thứ khác.
Cách nhận biết VDT: trên nhãn chai thường chỉ để nhà sản xuất và dòng “vin de table” hoặc “vin de France” hay “vin de table de France” chung chung, đôi khi có tên giống nho hoặc không.

Cấp độ 2: VIN DE PAYS (VDP)
Có chất lượng cao hơn vin de table là vin de pays (rượu vùng, rượu địa phương). Ngoài quy định về chỉ dẫn địa lý (indication géographique protégée – IGP), vin de pays phải tuân theo những hạn chế về độ rượu, độ acid, sản lượng tối đa. vv, tuy nhiên những quy định này không khó để thực hiện. Đây là rượu với các giống nho được trồng ở các vùng làm nho chính ở Pháp, thí dụ bốn vùng VDP lớn ở Pháp như:
Vin de Pays du Jardin de France (vùng Vallée de la Loire)
Vin de Pays des Comtés-Rhodaniens (vùng Rhône-Alpe, Beaujolais, Jura, Savoie)
Vin de Pays du Comté-Tolosan (vùng Midi-Pyrénées),
Vin de Pays d’Oc (vùng Languedoc).
Ngoài ra cũng có một số tỉnh được đặt tên cho rượu như Vin de Pays de l’Aude, Vin de Pays d’Ardèche, vân vân. Đây là loại rượu vang được xuất khẩu nhiều nhất của Pháp nhằm đối trọng với các loại rượu vang từ Tân thế giới vốn chỉ có yêu cầu về chỉ dẫn địa lý (protected geographical indicator – PGI), mùa nho và giống nho in trên nhãn chai.
Những bữa ăn đầy đủ gia đình cần nhiều loại rượu xen kẽ nhau, hay tiệc bạn bè đông đúc cần tiêu thụ số lượng rượu lớn và không khí thân tình quan trọng hơn thức ăn và rượu, thì VDP là một sự lụa chọn không đến nỗi tệ: bạn không cần rượu quá ngon, quá mắc tiền nhưng không thể mua loại rượu dở được.
Cách nhận biết VDP: trên nhãn chai thường có tên nhà sản xuất và dòng vin de pays + tên vùng, thí dụ vin de pays d’Oc và có thể có thêm dòng indication géographique protégée (IGP) bên dưới.

Cấp độ 3: VIN D’APPELLATION D’ORIGIN CONTRÔLÉE (AOC)
Đây là loại rượu có chất lượng cao nhất của Pháp, tuân theo những quy định kiểm soát nghiêm khắc về vùng trồng nho và các quy định khác. INAO (Institut national de l’origine et de la qualité – Tổ chức Kiểm định Chất lượng và Xuất xứ Thực phẩm, thuộc Bộ Nông nghiệp Pháp) tin rằng từ những vùng địa lý đặc biệt của Pháp sẽ trồng được những giống nho có chất lượng đặc biệt, tương ứng với rượu vang chất lượng tốt nhất mang đầy đủ những nét cụ thể và đặc trưng của khí hậu, thổ nhưỡng vùng đó. Do vậy, INAO đề ra những quy định bắt buộc nhà sản xuất nếu muốn được phép mang tên AOC của vùng phải tuân theo, bao gồm:
Các giống nho được phép trồng và tỉ lệ pha trộn giữa các giống nho
Sản lượng tối đa mỗi mùa
Tuổi của cây nho và mật độ trồng
Kỹ thuật thu hoạch và làm rượu
Thời gian ủ tối thiểu và vật liệu thùng ủ
Độ cồn của rượu thành phẩm
Vang AOC chỉ để tên địa phương chứ không để giống nho trên nhãn chai, thí dụ rượu Bordeaux, rượu Champagne, rượu Sauternes, vv là những tên vùng nhưng đồng thời cũng là tên của rượu. Các loại rượu mang tên vùng theo tiêu chuẩn AOC phải được nếm thử để xác tính sự tuân thủ quy định hàng năm, nếu không tuân thủ sẽ bị loại bỏ ra khỏi hệ thống danh hiệu AOC.
AOC là rượu tốt cho một bữa ăn ngon, một dịp tụ họp gia đình; hoặc sự lựa chọn tốt nhất khi bạn được mời tới ăn tối ở gia đình người lớn, bạn gái hay sếp chẳng hạn.
Cách nhận biết vang AOC: Trên nhãn chai thường có tên địa phương và dòng chữ Appellation + tên địa phương + Contrôlée bảo chứng bên dưới. Trên nhãn có thêm năm mùa nho, nhưng không có giống nho (trừ vang AOC Alsace).

Cấp độ 4: GRAND CRU
Một loại rượu phân cấp AOC nhưng có phẩm chất vượt trội hơn và tiêu chuẩn còn khắt khe hơn, chính là AOC Grand Cru (hoặc Premier Cru ở vùng Bordeaux).
Grand Cru, có nghĩa là vườn nho thượng hạng, là những vùng đất chọn lọc với những điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng tuyệt vời để trồng những giống nho đặc biệt nhằm sản sinh ra loại rượu có phẩm cấp cao nhất.
Mỗi vùng AOC đều có một số vườn nho đặc biệt được xếp hạng Grand Cru, thường cụ thể đến tận vùng địa lý nhỏ nhất có thể (làng, xã) hoặc vườn nho gia đình. Diện tích Grand Cru thường rất nhỏ trong tổng số diện tích vùng AOC.
Nếu bạn là người theo chủ nghĩa nuông chiều bản thân, Grand Cru sẽ là loại vang tốt nhất cho bạn tận hưởng một mình hoặc chia sẻ với người đặc biệt trong một bữa tiệc kỷ niệm lãng mạng. Ngoài ra, Grand Cru rất tốt để làm quà biếu dành cho người đặc biệt, là bằng chứng rằng bạn rất trân trọng và muốn dành điều tốt nhất cho họ.
Cách nhận biết rượu AOC Grand Cru: trên trên nhãn chai, cạnh tên địa phương AOC còn có dòng Grand Cru, hoặc Premier Cru, (ví dụ Alsace Grand Cru). Đối với vùng Bordeaux, nếu phân loại theo hệ thống xếp hạng 1855 (chủ yếu dành cho rượu vang đỏ vùng Médoc), thì nhãn chai là thương hiệu các château được xếp hạng, ví dụ các nhà làm rượu cực phẩm Château Lafite Rothschild” hay Chateau LaTour chẳng hạn.

 

V. Lựa chọn rượu vang theo giải thưởng, điểm đánh giá

Hãy lưu ý tới những giải thưởng, điểm đánh giá hương vị mà chai rượu đã đạt được. Thông tin này chắc chắn luôn được hiện lên nổi bật ở chai rượu bởi mỗi giải thưởng, đánh giá đều từ các tổ chức, nhà thử nếm rượu hàng đầu thế giới. Với thang điểm thường từ 1-100 điểm, nếu bạn có yêu cầu càng cao về rượu hãy chọn những chai rượu với điểm số tốt nhất và ngược lại.